Dolce babaanne
Member
Eski Delhi’deki her yeri anlatan Duvarlı Şehir Sözlüğü serimizin bir parçası olarak.
Delhiwale: Chhatta Shaikh Mangloo’ya giden yol
Jama Mescidi’nin gölgesinden bir nadi (nehir) gibi akıyor. Ama sokakta yürüyen vatandaş ulu camiyi görmeyecektir. Pek çok hikayeyle çevrili Chhatta Shaikh Mangloo, kalabalıklarla dolup taşıyor. Bu öğleden sonra bir adam arabanın kapısının önünden geçiyor; Aracın geri kalanının yeri ise bir sır. Cadde otomobil yedek parça satan dükkanlarla dolu. “Bu bir kendi kendini fırlatma, yüksek irtifa motoru [altimeter]bu bir Viper makinesi, bunlar dahili parçalar,” diye belirtiyor bir satıcı, yağa bulanmış eliyle mağazadaki metal yığınlarını işaret ediyor.
Otomobil parçaları pazarı birkaç on yıl önce sokakta ortaya çıktı. Eskiden her biri teker teker kakmalı havelilerle kaplıydı. Din Duniya Evi gibi. Terasları, balkonları, koridorları ve merdivenleri olan bu güzel konak, 1921 yılında haveli patriği Şokat Ali Fehmi tarafından kurulan Urduca haftalık gazete Din Duniya’nın eviydi. Shaikh Mangloo’nun en saygın sakinlerinden biri olan tarih ve din üzerine 43 kitap yazmıştır ve bunların çoğu hâlâ basılmaktadır. Dergi siyaseti ve toplumu araştırdı. Bölünmeyi çevreleyen çalkantılı yıllarda yayını askıya alındı. Daha sonra aylık bir dergi haline geldi. Shokat Ali 1993’te öldü; Onun din dünyası, havelisinden akmaya devam ediyordu.
Yıllar önce bir öğleden sonra, haveli’nin avlusunda iki baskı makinesinin uğultusu duyuldu; biri elle beslemeli, 1985 civarı, diğeri ise 1996 civarı otomatik. Din Duniya’nın son baskısı basılıyordu. Kurucunun dört oğlundan biri olan o zamanın editörü, matbaacısı ve yayıncısı Asıf Fehmi bitişik odada oturuyordu. Bir başyazı yazdı, provaları okudu, chai içti ve derginin iki serbest çalışanı tarafından gönderilen hikayelerin editörlüğünü yaptı. O zaman Din Duniya’nın sonsuza kadar süreceği anlaşılıyordu. Artık yazıcılar Kovid karantinalarından bu yana atıl durumda. Pandemi sırasında Din Duniya Evi, Şokat Ali’nin diğer oğlu yumuşak huylu Arshad Fehmi tarafından yenilendi. Yeni binanın geniş çatısı Jama Mescidi’nin nefes kesen manzarasını sunuyor.
Yolun daha aşağısında, Just For You konukevinin yanında, Şeyh Mangloo kalabalığının ‘Yargıç Saab’ olarak tanıdığı bir yargıç olan merhum Aziz Şafi’nin haveli’si olan Nawab Evi duruyor. Haveli önemli bir dönüm noktasıdır. Caddeyi iki farklı noktadan geçen ve caddeye “Chhatta” adını veren bir tür köprü (fotoğrafa bakın) olan iki chhatta vardır. Çhattalar Nawab Evi’ni merhum Nazam Faiz Ahmad’ın sokağın karşısındaki haveli’sine bağlıyor. Koridorlar, iki havelinin purdah’a bağlı hanımları tarafından birbirlerini ziyaret etmek için kullanılıyordu.
Nawab House’un karşısında giriş labirentine doğru kıvrılan bir ara sokak var. Bir fakirin mezarı kapalı bir avluda bulunmaktadır. O, Şeyh Mangloo’ydu.
Delhiwale: Chhatta Shaikh Mangloo’ya giden yol
Jama Mescidi’nin gölgesinden bir nadi (nehir) gibi akıyor. Ama sokakta yürüyen vatandaş ulu camiyi görmeyecektir. Pek çok hikayeyle çevrili Chhatta Shaikh Mangloo, kalabalıklarla dolup taşıyor. Bu öğleden sonra bir adam arabanın kapısının önünden geçiyor; Aracın geri kalanının yeri ise bir sır. Cadde otomobil yedek parça satan dükkanlarla dolu. “Bu bir kendi kendini fırlatma, yüksek irtifa motoru [altimeter]bu bir Viper makinesi, bunlar dahili parçalar,” diye belirtiyor bir satıcı, yağa bulanmış eliyle mağazadaki metal yığınlarını işaret ediyor.
Otomobil parçaları pazarı birkaç on yıl önce sokakta ortaya çıktı. Eskiden her biri teker teker kakmalı havelilerle kaplıydı. Din Duniya Evi gibi. Terasları, balkonları, koridorları ve merdivenleri olan bu güzel konak, 1921 yılında haveli patriği Şokat Ali Fehmi tarafından kurulan Urduca haftalık gazete Din Duniya’nın eviydi. Shaikh Mangloo’nun en saygın sakinlerinden biri olan tarih ve din üzerine 43 kitap yazmıştır ve bunların çoğu hâlâ basılmaktadır. Dergi siyaseti ve toplumu araştırdı. Bölünmeyi çevreleyen çalkantılı yıllarda yayını askıya alındı. Daha sonra aylık bir dergi haline geldi. Shokat Ali 1993’te öldü; Onun din dünyası, havelisinden akmaya devam ediyordu.
Yıllar önce bir öğleden sonra, haveli’nin avlusunda iki baskı makinesinin uğultusu duyuldu; biri elle beslemeli, 1985 civarı, diğeri ise 1996 civarı otomatik. Din Duniya’nın son baskısı basılıyordu. Kurucunun dört oğlundan biri olan o zamanın editörü, matbaacısı ve yayıncısı Asıf Fehmi bitişik odada oturuyordu. Bir başyazı yazdı, provaları okudu, chai içti ve derginin iki serbest çalışanı tarafından gönderilen hikayelerin editörlüğünü yaptı. O zaman Din Duniya’nın sonsuza kadar süreceği anlaşılıyordu. Artık yazıcılar Kovid karantinalarından bu yana atıl durumda. Pandemi sırasında Din Duniya Evi, Şokat Ali’nin diğer oğlu yumuşak huylu Arshad Fehmi tarafından yenilendi. Yeni binanın geniş çatısı Jama Mescidi’nin nefes kesen manzarasını sunuyor.
Yolun daha aşağısında, Just For You konukevinin yanında, Şeyh Mangloo kalabalığının ‘Yargıç Saab’ olarak tanıdığı bir yargıç olan merhum Aziz Şafi’nin haveli’si olan Nawab Evi duruyor. Haveli önemli bir dönüm noktasıdır. Caddeyi iki farklı noktadan geçen ve caddeye “Chhatta” adını veren bir tür köprü (fotoğrafa bakın) olan iki chhatta vardır. Çhattalar Nawab Evi’ni merhum Nazam Faiz Ahmad’ın sokağın karşısındaki haveli’sine bağlıyor. Koridorlar, iki havelinin purdah’a bağlı hanımları tarafından birbirlerini ziyaret etmek için kullanılıyordu.
Nawab House’un karşısında giriş labirentine doğru kıvrılan bir ara sokak var. Bir fakirin mezarı kapalı bir avluda bulunmaktadır. O, Şeyh Mangloo’ydu.